اهمیت هیدراتاسیون در فصل تابستان؛ نوشیدن آب، یک ضرورت نادیده گرفته شده
با توجه به تشکیل ۶۰٪ بدن از آب و افزایش نیاز به مایعات در تابستان، کارشناس ارشد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز هشدار می‌دهد: کاهش تنها ۲٪ آب بدن موجب اختلال عملکرد فیزیکی و شناختی می‌شود.
به گزارش خبرنگار گروه سلامت آنام فارس، فصل تابستان با گرمای شدید، رطوبت بالا و افزایش سطح فعالیت‌های بدنی همراه است؛ شرایطی که بدن انسان را در معرض خطر کم‌آبی و کاهش سطح عملکرد جسمی و ذهنی قرار می‌دهد. در این میان، «هیدراتاسیون مناسب» به عنوان یکی از ارکان حفظ سلامت عمومی، اهمیت دوچندانی می‌یابد.
به گفته الهه عباسی، کارشناس ارشد تغذیه در دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، تامین آب و الکترولیت‌های بدن در فصل تابستان، نه تنها از بروز اختلالات فیزیولوژیکی جلوگیری می‌کند، بلکه نقشی اساسی در بهبود خلق‌وخو، افزایش تمرکز و حفظ انرژی روزانه دارد.
نیاز حیاتی بدن به مایعات
طبق داده‌های علمی، حدود ۶۰ درصد از بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد. این عنصر حیاتی برای انجام فرآیندهای حیاتی سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌ها ضروری است. در روزهای گرم تابستان، تعریق بیش از حد باعث از دست رفتن آب و الکترولیت‌ها می‌شود و در صورت عدم جایگزینی مناسب، عواقب متعددی برای سلامتی به همراه دارد.
ثرات کم‌آبی؛ از خستگی تا اختلالات شناختی
کارشناسان سلامت هشدار می‌دهند که کم‌آبی حتی در سطوح پایین (کاهش ۲ درصدی آب بدن) می‌تواند عملکرد فیزیکی را به‌طور محسوسی کاهش دهد. افرادی که به‌طور مداوم در معرض فعالیت‌های بدنی هستند – از جمله ورزشکاران، کارگران فضای باز و کودکان – بیش از دیگران در معرض این خطر قرار دارند.
از سوی دیگر، مطالعات نشان داده‌اند که کاهش سطح آب بدن با اختلال در عملکرد شناختی مانند کاهش تمرکز، کند شدن حافظه و کاهش قدرت تصمیم‌گیری همراه است؛ مسئله‌ای که به‌ویژه برای دانش‌آموزان و دانشجویان در زمان امتحانات حیاتی است.
همچنین، کم‌آبی می‌تواند منجر به اختلالات گوارشی نظیر یبوست و سوءهاضمه شود؛ چرا که آب به فرآیند هضم و جذب مواد مغذی کمک می‌کند. برای افرادی که رژیم‌های غذایی پُرفیبر دارند، مصرف مایعات کافی برای عملکرد صحیح دستگاه گوارش امری ضروری است.
در کنار این موارد، عوارض پوستی ناشی از کم‌آبی نیز در تابستان تشدید می‌شود؛ خشکی، حساسیت و آسیب‌پذیری پوست در برابر آفتاب، از جمله پیامدهایی است که با هیدراتاسیون مناسب قابل پیشگیری هستند.
راهکارهای علمی برای حفظ هیدراتاسیون در گرمای تابستان
برای مقابله با اثرات زیان‌بار کم‌آبی، متخصصان تغذیه مجموعه‌ای از راهکارهای ساده اما مؤثر را پیشنهاد می‌کنند:
نوشیدن آب به‌طور منظم در طول روز، حتی در صورت عدم احساس تشنگی. توصیه می‌شود مصرف روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب را در برنامه روزمره قرار دهید.
استفاده از میوه‌ها و سبزیجات آبدار مانند هندوانه، خیار، پرتقال و توت‌فرنگی. این مواد غذایی علاوه بر تامین آب، حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مفیدی هستند.
پرهیز از نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی که باعث افزایش دفع آب از بدن می‌شوند. در عوض، نوشیدنی‌های طبیعی و آبمیوه‌های تازه گزینه‌های سالم‌تری هستند.
استفاده از مایعات حاوی الکترولیت مانند نوشیدنی‌های ورزشی، به‌ویژه برای افرادی که در معرض فعالیت بدنی شدید یا تعریق زیاد هستند.
هیدراتاسیون صحیح در تابستان، تنها یک توصیه ساده بهداشتی نیست؛ بلکه پایه‌ای برای حفظ سلامت جسمی، عملکرد مغزی و کیفیت زندگی روزمره به شمار می‌رود. با رعایت نکات ساده‌ای همچون نوشیدن منظم آب، استفاده از خوراکی‌های آبدار و پرهیز از نوشیدنی‌های مضر، می‌توان تابستانی سالم و پُرانرژی را تجربه کرد.
